Asset Publisher
Narciarstwo biegowe
O ile skoki narciarskie to sport dla wyczynowców, to biegać na nartach może prawie każdy. A leśne ścieżki wydają się do tego wręcz stworzone.
Narciarstwo biegowe jest o wiele mniej popularne od zjazdowego, choć łatwiejsze do uprawiania. Nie trzeba wyjeżdżać w góry, nie potrzeba jest infrastruktura z wyciągami i kolejkami (nie trzeba też stać w kolejkach do nich). Wystarczą narty, kijki i rozległy, zaśnieżony teren. No właśnie, zaśnieżony. To zapewne kapryśna aura jest przyczyną małej popularności narciarstwa biegowego. Tras do biegania nie da się sztucznie zaśnieżać, jak to się robi na stokach. Na szczęście, w ostatnich latach przez przynajmniej kilka tygodni w roku można liczyć na dostatek białego puchu...
Gdzie szukać terenów do biegania? Oczywiście w lasach. Nadają się do tego prawie wszystkie szlaki i ścieżki turystyczne wytyczone przez leśników. Samych szlaków pieszych jest dziś w Lasach Państwowych ponad 22 tysiące. Drugie tyle mamy szlaków rowerowych i konnych, które również świetnie mogą służyć temu celowi. W efekcie każdy mieszkaniec Polski, niezależnie w którym zakątku kraju się znajduje, w ciągu 30 minut dojedzie samochodem do miejsca, gdzie da się pobiegać na nartach. O najbliższych trasach można się dowiedzieć z serwisu Czaswlas.pl lub w siedzibie nadleśnictwa.
Zanim pójdziesz do sklepu
Przed inwestowaniem w sprzęt warto najpierw sprawdzić czy to rzeczywiście sport dla nas. Zanim pójdziemy więc do sklepu, najlepiej jest skorzystać z wypożyczalni. W Warszawie za komplet nart z kijami i buty zapłacimy 10-25 zł za godzinę lub 25-60 zł za dobę. W mniejszych miastach ceny są zbliżone do dolnych stawek spotykanych w stolicy.
Decydując się na zakup nart biegowych, najpierw należy sobie zadać pytanie: jak będziemy biegać? Początkujący, na pewno powinien odpuścić sobie narty wyczynowe, dla zawodowców, i raczej nie zastanawiać nad nartami sportowymi, przeznaczonymi do startów w zawodach dla amatorów.
Naukę najlepiej zacząć na nartach klasy turystycznej. Wielu producentów wyróżnia jednak zamiast niej trzy jeszcze węższe kategorie. Narty fitness są przeznaczone dla osób regularnie biegających na nartach, traktujących tę dyscyplinę jako normalną aktywność fizyczną, ale niemających zacięcia sportowego. Rekreacyjne polecane są dla osób, dla których to rodzaj turystyki, jeżdżących czasami poza przygotowanymi trasami, w łagodnym terenie – dlatego narty takie są nieco szersze, by nie zapadały się w śniegu. Deski back country przeznaczone są do poruszania się po trudniejszym terenie. Są nie tylko szersze, ale i krótsze. Często mają wzmacniane krawędzie.
Dla początkujących zdecydowanie najlepszym wyborem będą narty rekreacyjne: stabilniejsze i nieco wolniejsze. Niektórzy firmy oferują też inne narty dla mężczyzn i inne dla kobiet. Te dla pań, poza odmienną kolorystyką, są często nieco sztywniejsze, co ułatwia bieganie.
W jakim stylu
Kolejną ważną sprawą do rozważenia jest styl, którym zamierzamy biegać. Jeśli dopiero zaczynamy naszą przygodę z biegówkami, będzie to z pewnością styl klasyczny. Jest spontaniczny - nasze ciało wykonuje ruchy zbliżone są do tych, co przy chodzeniu lub bieganiu - łatwiejszy do opanowania, niż bardziej - techniczny – styl łyżwowy. Ten może się okazać naturalny dla osób, które regularnie jeżdżą na rolkach - jest o ok. 10-15 proc. szybszy od klasycznego, ale też wymaga od biegacza lepszej kondycji.
Przewaga stylu klasycznego nad łyżwowym polega m.in. na tym, że można nim biegać nawet w kopnym śniegu i w trudnym terenie. Drugi wymaga szerokich i ubitych tras, takich jakie spotkamy w zasadzie tylko na zawodach.
Narty do stylu klasycznego są o 10-20 cm dłuższe od tych do stylu łyżwowego, a kijki o 10-15 cm krótsze. Deski klasyczne są dużo bardziej wygięte (środkowa część unosi się nad podłożem), noski są wyższe, a taliowanie głębsze (ułatwia to skręcanie). Są też elastyczniejsze. Wybierając sprzęt, powinniśmy przyjrzeć się ślizgom. W połowie dostępnych na rynku nart do stylu klasycznego ślizg pod stopą biegacza ma fakturę przypominającą rybią łuskę - taka budowa ślizgu ułatwia narciarzowi odbicie się. W klasycznych ślizg pod stopą trzeba smarować „na trzymanie", a na pozostałej długości - „na poślizg". Narty z rybią łuską na ślizgu są więc łatwiejsze w przygotowaniu, ale też nieco wolniejsze.
Fachowcy nie polecają zakupu nart uniwersalnych. Bieganie na nich sprawi mniej przyjemność, niż na przeznaczonych do konkretnego stylu. Niemożliwe jest też bieganie na przemian różnymi stylami podczas jednego wypadu, bowiem konieczne jest zastosowanie odmiennej techniki smarowania.
Biegówki różnią się od siebie także sztywnością, choć zwykle dotyczy to sprzętu wyczynowego i sportowego. Generalną zasadą jest, że im narciarz jest cięższy i silniejszy, tym sztywniejsze narty może wybrać.
Buty dobieramy do rodzaju nart, których będziemy używać. Przy stylu klasycznym buty są nieco niższe i mają bardziej elastyczną podeszwę niż przy stylu łyżwowym.
Ubrania nie są, na szczęście, tak kosztowną inwestycją, jak w wypadku narciarstwa zjazdowego. Włożyć można ocieplane legginsy, a nawet spodnie rowerowe. Zupełnie natomiast nie sprawdzą się kombinezony, których używamy na stoku narciarskim - są zbyt obcisłe i sztywne, przez co krępują ruchy. Nie ma potrzeby, przynajmniej na początku, inwestować w bardzo drogie kurtki, technologiczne bluzy i termiczną bieliznę. Dopóki nasz bieg na nartach będzie przypominał codzienny spacer, możemy z powodzeniem używać codziennych ubrań, o ile będą chroniły przed wiatrem. Dopiero kiedy zaczniemy uprawiać ten sport intensywnie, pomyślmy o zakupie specjalistycznego stroju.
Spacer na deskach
Bieganie na nartach wpływa na nasz organizm podobnie, jak nordic walking, który przecież powstał jako forma letnich treningów dla… uprawiających bieganie na nartach. Sunąc na biegówkach, wykorzystujemy dwa razy więcej mięśni niż podczas chodzenia, a prawdopodobieństwo nabawienia się kontuzji nie jest większe niż czasie zwykłego chodzenia po śniegu. Już w czasach prehistorycznych mieszkańcy Północnej Europy zaczęli używać czegoś, co przypominało narty, właśnie po to, by ułatwić sobie poruszanie się po pokrytym śniegiem terenie. A we współczesnej Skandynawii każdy, przynajmniej raz w życiu, miał biegówki na nogach.
To doskonały zimowy trening dla tych, którzy na co dzień biegają lub jeżdżą na rolkach, a także świetnym sposób na wzmocnienie nóg dla wszystkich planujących ferie na stoku narciarskim. Szczególnie zdrowe jest uprawianie tego sportu w lesie, gdzie powietrze jest wspaniałe, bez porównania czystsze niż w mieście, w którym przebywamy na co dzień, a cisza i spowite w bieli drzewa podziałają na nas kojąco. Czego chcieć więcej?
Asset Publisher
Asset Publisher
Ścieżka Rachowice
Ścieżka Rachowice
Informacje ogólne
Dojazd do ścieżki
Ścieżka Przyrodniczo-Leśna „Rachowice" jest usytuowana w sąsiedztwie miejscowości Rachowice, w odległości 4 km od Sośnicowic.
W rejon ścieżki prowadzą dogodne drogi dojazdowe z Gliwic i z Rudzińca. Jadąc z Gliwic w kierunku Kędzierzyna-Koźla w odległości 2 km od Sośnicowic należy skręcić w prawo w kierunku Rudzińca, a następnie, również w prawo, nie wjeżdżając do Rachowic, skręcić na oznaczone miejsce postoju stanowiące początek ścieżki.
Z Rudzińca należy się kierować do Sośnicowic. Po przejechaniu przez miejscowość Rudno należy skręcić w prawo, dalej trzeba jechać kolejno przez miejscowości Bojszów, Rachowice. Po przejechaniu tej ostatniej należy skręcić w lewo na miejsce postoju – początek ścieżki.
Szkółka leśna stanowiąca część ścieżki jest położona między miejscowościami Rachowice i Bojszów. Na szkółkę mogą wjeżdżać wyłącznie zorganizowane grupy pod opieką leśnika.
Przebieg ścieżki
W przebiegu ścieżki wyróżniono dwa warianty zróżnicowane długością i stopniem trudności.
- Wariant I przeznaczony dla bardziej wprawnych turystów o długości ok. 2 km prowadzący przez teren pocięty jarami i potokami. Średni czas przejścia tego wariantu ścieżki szacowany jest na około 2 do 2,5 godziny.
- Wariant II, znacznie krótszy i łatwiejszy do przejścia, o długości około 800 m przeznaczony jest dla najmłodszych zwiedzających. Szacowany czas przejścia tego wariantu – około 1 godziny.
Ścieżka w obu ww. wariantach rozpoczyna i kończy swój bieg przy wiacie drewnianej, będącej schronieniem dla turystów w deszczowe dni.
Celem utworzenia ścieżki przyrodniczo-leśnej Rachowice było udostępnienie zwiedzającym szczególnie atrakcyjnych przyrodniczo i krajobrazowo fragmentów dolinki potoku Sierakowickiego w pobliżu miejscowości Rachowice. Ów teren nosi wdzięczną nazwę „Szwajcarii Rachowickiej". Szczególną uwagę należy zwrócić na trudno dostępne fragmenty ścieżki: strome podejścia na stokach jarów oraz odcinki biegnące po siedliskach wilgotnych.
W wyżej wymienionych miejscach wykonano elementy zabudowy udostępniające je zwiedzającym (pomosty drewniane, schody i poręcze zabezpieczające). W celu zachowania leśnego charakteru omawianej ścieżki zastosowano przy projektowaniu elementów zagospodarowania wyłącznie materiały naturalne np. drewno okrągłe, żwir i kamień.
Ścieżka przebiega w pobliżu terenu porośniętego odnowieniem naturalnym. Dodatkowo szczególnie interesujący jest starodrzew dębowy. Średni wiek tych drzewostanów oszacowano na 150-160 lat, a wśród dorodnych egzemplarzy spotykane są drzewa o wymiarach pomnikowych.
Ścieżka jest przeznaczona wyłącznie do ruchu pieszego.
Początek trasy znajduje się przy miejscu postoju.
Rośliny i zwierzęta, które spotkamy na ścieżce
ROŚLINY
Najniższa, zielona warstwa lasu, zwana runem, składa się z mchów, porostów, grzybów, paproci, traw i roślin zielnych. Wczesną wiosną, przed rozwinięciem się liści drzewostanu rośliny runa leśnego rosną i uwidaczniają się intensywnie na tle liściastej ściółki pokrywającej dno lasu.
W miejscach wilgotnych można spotkać m.in. ziarnopłon wiosenny, knieć błotną, dąbrówkę rozłogową, w suchych miejscach rosną z kolei: kopytnik, przylaszczka pospolita, konwalia majowa objęta ochroną gatunkową, konwalijka dwulistna i wiele innych. Na ścieżce można również spotkać rośliny krzewiaste, jak np. jeżyny, maliny, bluszcz pospolity czy kruszyna pospolita.
W obrębie ścieżki można spotkać dęby szypułkowe i buki, wiązy, osiki, topole, jesiony, graby, brzozy, a z drzew iglastych – sosny, świerki i modrzewie.
ZWIERZĘTA
Las to nie tylko drzewa, krzewy i rośliny runa leśnego. Bardzo ważnym i nieodłącznym elementem lasu są jego mieszkańcy – zwierzęta, dla których las jest domem. Można tu spotkać przeróżne gatunki zwierząt – od najmniejszych pierwotniaków, których nie sposób dostrzec gołym okiem, przez owady, płazy, gady, ptaki, aż do ssaków. Wśród bogatej grupy owadów można tu napotkać między innymi chronione biegacze, a także rzadkie okazy zmorsznika czarnego, czy ciołka matowego. W rejonie ścieżki ujrzymy drobne drapieżniki, jak na przykład kunę, gryzonie, do których zalicza się wiewiórka, a także duże zwierzęta łowne, o których będzie mowa w dalszej części. Nie sposób tu nie wspomnieć o ptakach, które umilają spacery po lesie swym śpiewem lub głosem. Spośród nich można przy odrobinie szczęścia spotkać bociana czarnego, dzięcioły czy derkacza.
Gospodarka leśna
Każdy żywy organizm, od powstania do osiągnięcia dojrzałości przechodzi charakterystyczny cykl przemian biologicznych – zwanych cyklem życiowym. Zarówno w lasach naturalnych powstających samoistnie, jak i zagospodarowanych przez człowieka, drzewa, aby osiągnęły dojrzałość, muszą przejść kolejne fazy wzrostu i rozwoju. W gospodarce leśnej obowiązują następujące terminy
- Szkółka leśna – tutaj z nasion wyrastają młodziutkie drzewa, które po roku lub po kilku latach w postaci sadzonek trafiają na uprawę leśną.
- Uprawa i nalot – najmłodsze pokolenie drzew (uprawa powstaje z sadzenia drzew przez człowieka, podczas gdy nalot tworzy się w wyniku naturalnego obsiewu)
- Młodnik i podrost – powstaje z chwilą zetknięcia się koron młodych drzewek rosnących na uprawie lub nalocie (różnica między młodnikiem i podrostem jest identyczna, jak w przypadku uprawy i nalotu)
- Tyczkowina – to starszy młodnik charakteryzujący się silnym przyrostem drzew na wysokość
- Drągowina – to młody drzewostan silnie przyrastający na grubość
- Drzewostan dojrzewający – drzewa wytwarzają nasiona, zwiększa się masa drewna.
- Drzewostan dojrzały – jest na tyle przerzedzony, że przepuszcza ilość światła i opadów wystarczających do rozwoju nowego pokolenia drzew.
Wraz z wiekiem zwiększa się masa drzew, ale jednocześnie zmniejsza się ich ilość. Zakładając uprawę sadzi się nawet do 12 tys. sadzonek na 1 hektar, zaś w stuletnim drzewostanie gospodarczym pozostaje ich około 350 szt. na 1 hektar. W trakcie rozwoju drzewostanu w wyniku konkurencji o światło, wodę i składniki pokarmowe część drzew najsłabszych zamiera tworząc tzw. posusz. Leśnicy dla celów hodowlanych wyprzedzają ten proces przez prowadzenie odpowiednich cięć selekcyjnych. W młodnikach i podrostach zabieg taki nazywamy czyszczeniami, w starszych drzewostanach (tyczkowina i drągowina) – trzebieżami.
Gospodarka łowiecka
Gospodarka łowiecka to działalność w zakresie ochrony, hodowli i pozyskania zwierzyny (Art. 4. ustawy Prawo Łowieckie).
Przekształcenie lasów naturalnych, gdzie obowiązywały prawa natury w lasy gospodarcze spowodowało zachwianie naturalnej równowagi i wyniszczenie ich mieszkańców. Stąd powstała konieczność prowadzenia planowanej gospodarki łowieckiej przez człowieka, polegającej między innymi na utrzymywaniu określonej populacji zwierzyny w jak najlepszej kondycji. Elementem tej gospodarki jest również dokarmianie zwierzyny, czym zajmują się myśliwi i leśnicy. W okresie zimowym, kiedy pożywienie jest ukryte pod grubą warstwą śniegu, wykłada się karmę dla zwierzyny w paśnikach. Ze względu na straty w drzewostanie powodowane przez zwirzynę, ważne jest, aby umiejętnie pogodzić gospodarkę łowiecką z gospodarką leśną.
Dzik (Sus scrofa) – pospolity w naszych lasach ssak łowny z rodziny świniowatych. Żywi się larwami, poczwarkami szkodliwych owadów, przez co jego obecność w lesie jest pożądana. W poszukiwaniu pożywienia ryje glebę, czyniąc tym samym znaczne szkody na polach uprawnych.
samiec – odyniec
samica – locha
potomstwo – warchlak, pasiak
Sarna (Capreolus capreolus) – najmniejszy w naszym kraju ssak łowny z rodziny jeleniowatych. Lubi zamieszkiwać lasy mieszane, a zwłaszcza ich obrzeża na granicy z polami. Żywi się ziołami, ulistnionymi pędami drzewiastymi, zimą zjada między innymi liście jeżyn. Powoduje znaczne szkody w uprawach leśnych przez obgryzanie pączków drzew. Jedną z form ochrony przed tego typu szkodami jest grodzenie obszarów porośniętych młodymi drzewami.
samiec – kozioł
samica – koza
potomstwo – koźlę
Jeleń (Cervus elaphus) – największy na naszym terenie ssak łowny z rodziny jeleniowatych. Ze względu na swoje okazałe poroże nazywany królem puszczy. Zamieszkuje lasy liściaste i mieszane. Lubi teren falisty, zasobny w wodę. Wymaga znacznej przestrzeni życiowej i spokoju. Podczas wrześniowych nocy dają się słyszeć ryki byków podczas rykowiska. Żywi się roślinami zielnymi i drzewiastymi. Wyrządza pokaźne szkody w młodnikach poprzez obgryzanie kory drzew – tzw. spałowanie.
samiec – byk
samica – łania
potomstwo – cielę
Daniel (Dama dama) – ssak łowny z rodziny jeleniowatych, sprowadzony do Puszczy Białowieskiej w XVII wieku z krajów południowoeuropejskich. Obecnie zasiedla drzewostany liściaste i mieszane. Jest mniejszy od jelenia, ale większy od sarny. Ubarwienie rdzawobrunatne z białymi plamami. Dorodne samce wykształcają piękne poroże w postaci łopat. Żywi się głównie roślinami zielnymi, ale wyrządza również szkody w lasach przez obgryzanie kory.
samiec – byk
samica – łania
potomstwo – cielę
Osobliwości przyrody